TEKNİK ŞARTNAME

1. GENEL

1.1. KAPSAM
1.1.1. Bu şartname; alanı, geometrisi ve özellikleri önceden belirlenmiş olan prefabrike uzay çelik kafes sistemin mimari projelerde gösterildiği ve tanımlandığı şekilde tasarımını, malzeme teminini, imalatını ve montajını kapsar.
1.1.2. Kapsamı tanımlanan iş aşağıdakilerden oluşur:
1.1.2.1. Prefabrike uzay çelik kafes sistemin tasarımı, statik hesabının yapılması ve mesnet reaksiyonlarının bulunması, imalat ve montaj çizimlerinin hazırlanması
1.1.2.2. İmalat, yüzey bitişleri, ambalajlama ve malzemelerin montaj sahasına nakli
1.1.2.3. Uskon’un kalifiye teknik elemanı nezaretinde uzay sistemin kurulması ve montajı

1.2. PROJE ONAY SUNUMLARI
İmalat, aşağıdaki sunumlara müşteriden alınan onaya müteakip başlar.

1.2.1. STATİK HESAPLAR
Uzay Kafes Sistemler, yüksek dereceden hiperstatik sistemlerdir. Statik hesaplar, tamamen bilgisayar destekli ortamda yapılır. Kullanılan bilgisayar programı, Matris Deplasman Yöntemi kullanarak analizleri yapar. Düğüm noktalarındaki birleşimler, cıvata bağlantıları nedeniyle, moment aktarmayacak şekilde tariflenirler. Çubukların üzerine eğilme momenti gelmeyecek şekilde detaylar geliştirilir. Yapıya gelen yükler, düğüm noktalarından uygulanarak sisteme aktarılır. Statik hesaplarda, proje ve sözleşme şartlarına bağlı olarak göz önüne alınabilecek başlıca yük kriterleri şunlardır:

a) Zati ağırlıklar ( Uzay kafes sistem, aşık sistemi, kaplama )
b) Kar yükü
c) Servis yükleri (Aydınlatma, havalandırma, temizlik teçhizatı, kedi yolları, asma tavan, tesisat, noktasal konsantre yükler, vb.)
d) Hareketli yükler
e) Rüzgar yükü
f) Deprem yükleri
g) Sıcaklık tesirleri

Statik hesaplar, yükler ve tasarımla ilgili yürürlükteki Türk Standartları veya Uluslararası Standartlara göre yapılır. Tüm yükler sisteme düğüm noktaları vasıtasıyla etkitilecek ve elemanlarda eğilmeye yol açacak bağlantılar ve yükleme koşulları olmayacaktır. Statik hesaplar, ilgili standartlarda öngörülen yöntemler ile sisteme etkiyen yükler ve bunların bir arada bulunma koşullarını tarifleyen yükleme kombinasyonları kullanılarak yapılır.Yapılan optimizasyon sonucu, her boruya gelen max.ve min. çekme veya basınç eksenel yükleri bulunur. Boyutlama ve tahkikler, ilgili tasarım standardında tariflenen metotlara göre yapılır. Aşıklara ait statik hesaplar ve kesit tayinleri de ilgili standartlara göre yapılarak statik projelere dahil edilir. Tüm statik hesaplarda, yükleme değerleri, kombinasyon büyüklükleri, taşıma kapasiteleri ve tasarım yöntemleri bakımından bir bütünlük olmalıdır. Zorunlu haller dışında, farklı tasarım aşamalarında farklı ülke normları kullanılamaz.

1.2.2. MİMARİ VE STATİK PROJELER
Yapılan statik hesaplar rapor haline getirilerek, mimari ve statik projeler ile birlikte müşteri onayına sunulur. Statik proje onay dosyasında; sistem planı, yükleme değerleri, yükleme kombinasyonları, çubuklara gelen çekme ve basınç kuvvetleri, mesnet reaksiyonları, çubukların taşıma kapasiteleri ile zorlanma oranları, aşık hesapları, mesnet ankraj hesapları ve ilgili bilgisayar çıkışları bulunur. Statik hesaplara uygun olarak montaj planı, imalat resimleri, mesnet aplikasyon planı, mesnetleme ve ankraj detayları, aşık sistem planı, aşık ve aşık elemanı detayları bilgisayar ortamında hazırlanır. Çizimlerde uzay sistemin bağlantılı bulunduğu duvar, kolon, döşeme ve bitişik yapılar ile ilgili detaylar gösterilir. Çizimlerde, elemanların tip numaraları, proje ölçüleri ve kesit özellikleri tablo halinde verilir ve planda gösterilir. Mesnetlerin hareket serbestlikleri ve detayları ile varsa dilatasyon hatları ile ilgili detaylar gösterilir.

1.2.3. NUMUNELER
Talep edildiği takdirde, tanımlanan yüzey bitişine sahip bir adet küre ve bağlantı elemanları ile birlikte, örnek bir boru, numune olarak müşteri onayına sunulacaktır.

2. ÜRÜNLER

2.1. ÜRETİCİ
2.1.1. İmalatçı, sözleşme dokümanlarında tarif edilen ve çizimlerde gösterilen uzay kafes sisteme benzer ölçekte ve zorlukta sistemlerin tasarımı ve imalatı konusunda en az 10 yıllık tecrübeye sahip olacaktır. Müşteriye referans listesi sunulacak ve talep edildiği takdirde bu projelere ilişkin teknik ve ticari referans alınabilmesi için müteahhit firma ve müşavir firmaya ait detayları ve ilgili şahıs irtibatları temin edilecektir.
2.1.2. Uzay kafes sistemin tasarımı, statik hesabı ve imalatı tek bir bünyede yapılacaktır. Herhangi bir şekilde statik hesabı ve/veya imalatı bir başka firma tarafından yapılmış uzay kafes sistem onaylanmayacaktır.

2.2. UZAY KAFES SİSTEM BİLEŞENLERİ

BORULAR:
Uzay kafes sisteminde statik hesapların öngördüğü çekme ve basınç kuvvetlerine göre kesitleri belirlenen borular TS EN 10025 standardına uygun, kaynaklanabilme kabiliyeti yüksek, S235JRH (St37-2), S275JRH (St44-2), S355JOH (St52-3) kalite alaşımsız çelik sacdan imal edilmiş dikişli borulardır.

Projelere göre f26.9mm ve f323.9mm çapları arasında , TS EN 10025, TS EN 10219-2 standartlarına uygun olarak  imal edilmiş borular kullanılır.

KONİKLER:
f26.9-f48.3mm arası konikler TS EN 10025 standardında ve kullanılan boru kalitesine uygun malzemeden talaşlı imalat ile şekillendirme,

f60.3-f323.9mm arası konikler sıcak dövme tekniğiyle imal edilirler.

KÜRELER:
Boru uçlarındaki cıvataların bağlandığı dolu küreden meydana gelen düğüm noktalarıdır.Çapları f50mm’den başlayan (f50,60,75,90,110,130,160,240,280,300,330,380…) küreler sıcak dövme ve/veya talaşlı imalat tekniğiyle imal edilirler. Küreler TS EN 10083-2 standardına uygun C45 malzemeden imal edilirler. Çelik bilye taneleri ile kumlama makinelerinde yüzey temizliği yapılan küreler, dijital açı kontrollü hassas tezgahlarda işlenir.

CIVATALAR :
TS EN 10083 standardına uygun malzemeden TS 61-2 /  DIN 13-1 standardına uygun ISO metrik diş açılmış cıvatalar, TS EN ISO 898-1 standartlarının öngördüğü şartlarda M10 çapta 8.8 ve M12-M80 çaplarında 10.9 kalitesinde üretilir. Aşık sisteminde kullanılan cıvatalar M10 ile M20 çapları arasında ve 6.8 kalitesinde üretilirler.

SOMUNLAR :
S355J2G3 (St52-3) kalite alaşımsız çelik ve/veya AISI/SAE 1030 kalite az alaşımlı soğuk ve/veya sıcak haddelenmiş altı köşe malzemeden, talaşlı imalat tekniğiyle üretilirler.

PİM :
20MnB4 kalite alaşımlı çelik malzemeden üretilen pimler silindirik yüzeyine tırtıl çekildikten sonra sertleştirilmiştir.

MESNETLER :
Mesnet gövdesi TS EN 10083 standardına göre C 45 kalite az alaşımlı çelik malzemeden talaşlı şekillendirme ve/veya sıcak dövme tekniği ile üretilir. Dijital açı kontrollü tezgahlarda delme işlemi yapılır. Mesnet flanşları S235JR (St37-2) malzemeden TS EN 10025 standartlarına uygundur. Kayıcı mesnetlerde, mesnetlerin oturduğu yüzeye sürtünme katsayısı düşük teflon plakalar konularak kayıcılık sağlanır.

2.3. AŞIK ELEMANLARI VE AŞIKLAR

a) AŞIK ELEMANLARI :
Çatı meylini oluşturmak amacı ile kullanılırlar. Kürelerde bulunan deliklere cıvatalar aracılığıyla bağlanırlar. Aşık elemanlarının yüksekliği eğime bağlı olarak değişir.

b) AŞIKLAR :
Yapılacak kaplama cinsine uygun, düzgün ve yeterli yüzeyler oluşturmak ve gerekli çatı meylini sağlamak için, aşık elemanları yardımıyla uzay sistem çatıya monte edilirler. Taşıdıkları yüke ve proje gereklerine göre kutu veya değişik kesitli olan aşıklar, S235JR (St37-2 ) kalite malzemeden imal edilirler.

2.4. KOROZYONA KARŞI KORUMA VE YÜZEY BİTİŞLERİ

a) Küre ve mesnetler; TS EN ISO 2081 standardına uygun, ortalama 25 mikron kalınlıkta elektro galvaniz çinko kaplama ile kaplanır.

b)..Cıvatalar; titanyum bağlayıcı içinde depolanmış alüminyum ve çinko parçacıklardan oluşan ve yüksek korozyon direnci sağlayan TS EN 10683 standardına uygun Delta Protect veya Dacromet kaplama ile kaplanır ve TS EN ISO 9227 standardının gereklerini sağlar.

c) Boru, Aşık ve Aşık Elemanları; Malzeme yüzeyleri TS EN ISO 8504-1 standardına uygun olarak Sa 21/2 şartlarını sağlayacak şekilde çelik bilye ile kumlama makinesinde temizliği yapıldıktan sonra toz boya tesisinde elektrostatik polyester toz boya ile ortalama boya kalınlığı 70 – 80 mikron olacak şekilde boyanır ve 200°C de fırınlanırlar. İsteğe bağlı olarak boyadan önce TS EN ISO 1461, TS EN 1179 standardına uygun sıcak daldırma galvaniz ile kaplanırlar.

d) Somunlar; TS EN ISO 1461 standardına uygun sıcak daldırma galvaniz ve/veya TS EN 10683 ve TS EN ISO 2081 standartlarına uygun çinko lamelli kaplama uygulanır.

e) Pimler ve Aşık Cıvataları; TS EN ISO 2081 standartlarına uygun elektro galvaniz yöntemi ile çinko kaplanır.

3. ÜRÜN TESLİMİ, TAŞIMA VE DEPOLAMA

Uzay kafes sistem elemanları taşıma esnasında dağılmayacak, çizilme ve zedelenmeye maruz kalmayacak şekilde paketlenip, modüler özel ambalajlarda montaj sahasına nakledilirler. Bu şekilde; montaj sırasında geniş stok alanı gerektirmeyen, yükleme ve boşaltmada kolaylık sağlayan, hava şartlarından etkilenmeyen güvenli bir taşıma sağlanır.

4. MONTAJ

4.1. ALTYAPI KONTROL VE TESLİM ALMA
Uskon’un prosedür ve talimatları gereği montaja başlamadan önce Uskon yetkilisi uzay kafes sistemin kurulacağı mahalde; zemin betonunun ya da asfaltının dökülüp dökülmediğini, mesnet yerlerini, mevcut saha koşullarını, aks ve kotları kontrol ederek şantiye sorumlusundan alt yapıyı teslim alır. Montaja engel ya da uygun olmayan durumları şantiye yetkilisine bildirerek düzeltilmesini ister. Montaja uygun koşullar sağlandıktan sonra montaj işlemi başlar.

4.2. MONTAJ
“İş Güvenliği ve İşçi Sağlığı” kurallarına ve montaj planına uygun olarak Uskon yetkilisinin nezaretinde montaj işlemi yürütülür. Bütün uzay kafes sistem elemanları zorlanmadan ve serbest eksenel durumda cıvataları sonuna kadar sıkılarak yerlerine takılırlar. Montaj sırasında, gerektiği takdirde Uskon yetkilisinin talimatlarına uygun olarak sistem geçici olarak mesnetlenir. Yapının genel güvenliği sağlanarak hiçbir cıvata gevşek olmayacak ve bütün uzay sistem elemanları tam aksında olacak şekilde montaj tamamlanır. Mesnet yönleri ve şartları kontrol edilerek, kaynak yapmaya uygun koşullar oluşturulduktan sonra, Uskon’un deneyimli, eğitimli ve sertifikalı ( TS EN 9606-1 ) kaynakçıları tarafından mesnet kaynakları yapılarak montaj işlemi tamamlanır.

4.3. İŞ TESLİMİ
Montajı tamamlanmış uzay kafes sistem ve aşık sistemi, son kontrolleri yapılarak işveren veya yetkilisine iş teslim tutanağı ile teslim edilir.

4.4. PROJE VE ÜRÜN GARANTİSİ
Montajın tamamlanmasını müteakip, işin sözleşmede belirtilen hususlara tamamıyla uygun olarak yapıldığına dair yazılı bir garanti sertifikası sunulur. Bu sertifika yapıyı montajın bitim tarihi itibarıyla bir ( 1 ) yıl süresince garanti kapsamındaki hususlarda oluşabilecek kusurlara karşı garanti eder. Bu süre zarfında oluşabilecek kusurlar imalatçı tarafından ücretsiz olarak giderilir.

5. KALİTE GÜVENCE
Kalite sistem yapısı tüm firma genelinde TS EN ISO 9001:2015 ile güvence altına alınmış olmalıdır. Ulusal ve uluslararası standartlar ( TSE / EN / ASTM / ISO ), Uskon kalite sistem dokümanlarına referans teşkil eder. Girdi ve ara kontroller ile uzay kafes sistemini oluşturan tüm elemanların belli başlı kontrolleri, adı geçen standartlara göre yapılır. Yapılan tüm test ve analizlerin kalite sertifikaları, imalat sonunda proje dosyası ile beraber sunulur.

5.1. KAYNAK İMALATI VE KONTROLLERİ
TS EN ISO 3834-2’ye göre Kaynak Yeterlilik Belgesine sahip olan Uskon, kaynak imalatını, TS EN ISO 3834-2 standardının gereklerini sağlamak şartı ile MIG-MAG gaz altı ark kaynağı tekniği ile yürütür. Tüm yapılan kaynakların tahribatsız kontrolleri, kaynak koordinatörlüğü görevini yürüten elemanlar vasıtasıyla, TS EN ISO 15614-1 standardında bahsi geçen kontrol yöntemleri takip edilerek uygulanır. Kaynak Koordinatörlüğü görevini yürüten elemanlar TS EN ISO 14731’e göre, kaynak işlemini yapan operatörler TS EN ISO 14732 ve kaynakçılar da TS EN ISO 9606-1’e göre sertifikalandırılır.

5.2. UZAY SİSTEM BİLEŞENLERİNİN KALİTE KONTROLLERİ
Uzay kafes siteminde kullanılan tüm bağlantı elemanlarının girdi ve ara kontrolleri hazırlanmış olan talimatlar doğrultusunda, belli periyotlarla uygulanır. Tüm bu kontroller aşamasında standartlarda geçen ve yapılması önem arz eden testler, iç veya bağımsız dış laboratuarlarda yapılarak kayıt altına alınır ve proje bitiminde müşteriye sunulur. İmalatı tamamlanan borulara, emniyet gerilmeleri yöntemiyle hesaplanan taşıma kapasitesinin %25 fazlası ile tahribatsız çekme deneyi uygulanır. 1”-1 ¼”- 1 ½” boruların %5’i, 2” – 2 ½” boruların %50’si, 3” ve üstü boruların %100’ü çekme testine tabi tutulur.

6. REFERANSLAR

 TS STANDARTLARI

1. TS 61-2 NİSAN 1992: BAĞLAMA ELEMANLARI – VİDALAR – KISIM 2: ISO METRİK – NORMAL ADIMLI – ANMA ÇAPI 1 mm-68 mm – ANMA ÖLÇÜLERİ
2. TS EN 6892-1: Metalik Malzemeler-Çekme Deneyi Bölüm 1- Ortam Sıcaklığında Deney metodu
3. TS EN ISO 6506-1: Metalik Malzemeler- Brinell Sertlik Deneyi- Bölüm 1: Deney Metodu
4. TS EN ISO 6508-1: Metalik Malzemeler- Rockwell Sertlik Deneyi- Bölüm 1: Deney Metodu (A, B, C, D, E, F, G, H, K, N, T Skalaları)
5. TS 206: Basma Deneyi-Metalik Malzemede
6. TS EN ISO 15609-1: Metalik Malzemelerin Kaynak Prosedürlerinin Şartnamesi ve Onayı-Kısım 3: Çeliklerin Ark Kaynağı İçin Kaynak Prosedür Deneyleri
7. TS 301-3 NİSAN 1983 : BORULAR – DİKİŞSİZ VE DİKİŞLİ VİDA DİŞİ AÇILABİLİR, VİDALI ÇELİK ORTA
8. TS 301/4 NİSAN 1983 : BORULAR – DİKİŞSİZ VE DİKİŞLİ VİDA DİŞİ AÇILABİLİR, VİDALI ÇELİK AĞIR
9. TS EN 10217 : BORULAR – DİKİŞLİ (KAYNAKLI); ÇELİK, GENEL AMAÇLAR İÇİN
10. TS EN 1179 : Çinko ve Çinko Alaşımları-Birincil Çinko
11. TS EN ISO 14731 : Kaynak Koordinasyonu-Görev ve Sorumluluklar
12. TS EN ISO 3834-2: Kaynak İçin Kalite Şartları-Metalik Malzemelerin Ergitme Kaynağı-Bölüm 2: Kapsamlı Kalite Şartları
13. TS EN ISO 1461 :DEMİR VE ÇELİKTEN YAPILMIŞ MALZEMELER ÜZERİNE SICAK DALDIRMALI GALVANİZ KAPLAMALAR – ÖZELLİKLER VE DENEY METOTLARI
14. TS EN 1179 : Çinko ve Çinko Alaşımları-Birincil Çinko
15. TS ENISO 2081: METALİK KAPLAMALAR (ELEKTROLİTİK, ÇİNKO) DÖKME DEMİR VE ÇELİK ÜZERİNE
16. TS EN 10025: ALAŞIMSIZ YAPI ÇELİKLERİNDEN İMAL EDİLEN SICAK HADDE MAMULLERİ – TEKNİK TESLİM ŞARTLARI
17. TS EN 10083-1: SU VERİLMİŞ VE MENEVİŞLENMİŞ ÇELİKLER (ISLAH ÇELİKLERİ) – KISIM 2: ALAŞIMSIZ ÖZEL ÇELİKLER İÇİN TEKNİK TESLİM ŞARTLARI
18. TS EN 10083-2 : SU VERİLMİŞ VE MENEVİŞLENMİŞ ÇELİKLER (ISLAH ÇELİKLERİ) KISIM 2: ALAŞIMSIZ KALİTE ÇELİKLERİ İÇİN TEKNİK TESLİM ŞARTLARI
19. TS 3576 EN ISO 898-1: BAĞLAMA ELEMANLARININ MEKANİK ÖZELLİKLERİ – BÖLÜM 1: CIVATA VE SAPLAMALAR
20. TS EN ISO 17636-1: Kaynak Dikişlerinin Tahribatsız Muayenesi – Kaynaklı Birleştirmelerin Radyografik Muayenesi
21. TS EN 9606-1: Kaynakçıların Yeterlilik Sınavı- Ergitme Kaynağı- Bölüm 1: Çelikler
22. TS EN ISO 5817 : Çeliklerde Ark Kaynaklı Birleştirmeler-Kusurlar İçin Kalite Seviyeleri Kılavuzu
23. TS EN ISO 9001:2008 : Kalite Sistemleri – Tasarım, Geliştirme, Üretim, Tesis ve Serviste Kalite Güvence Modeli
24. TS EN ISO 8504-1: Çelik Yüzeylerin Hazırlanması-Boya ve İlgili Malzemelerin Uygulanmasından Önce-Yüzey Temizliğinin Gözle Muayenesi

Bölüm 1: Kaplanmamış Çelik Alt Yüzeylerin Önceki Kaplamanın Tamamen Kaldırılmasından Sonraki Pas ve Hazırlanma Dereceleri

25. TS EN ISO 9227: KOROZYON DENEYLERİ – YAPAY ATMOSFERLERDE TUZ PÜSKÜRTME DENEYLERİ
26. TS EN ISO 9015-1: Metalik Malzeme Kaynaklarında Tahribatlı Deneyler-Sertlik Deneyi-Kısım 1: Ark Kaynaklı Birleştirmelerde Sertlik Deneyi

DIN STANDARTLARI

1. DIN 13-1:1999-11: ISO GENERAL PURPOSE METRIC SCREW THREADS PART 1: NOMINAL SIZES FOR COARSE PITCH THREADS; NOMINAL DIAMETER FROM 1 mm TO 68 mm
2. DIN 1626, Publication date:1984-10 Welded circular unalloyed steel tubes subject to special requirements; technical delivery conditions
3. DIN 2440: STEEL TUBES; MEDIUM-WEIGHT SUITABLE FOR SCREWING
4. DIN 2441-1978-06: STEEL TUBES; HEAVY-WEIGHT SUITABLE FOR SCREWING
5. DIN 50021-1988-06: SPRAY TESTS WITH DIFFERENT SODIUM CHLORIDE SOLUTIONS.

ISO STANDARTLARI

1. ISO 2081-2008: METALLIC COATINGS – ELECTROPLATED COATINGS OF ZINC ON IRON OR STEEL
2. ISO 10683: FASTENERS – NON – ELEKTROLYTICALLY APPLIED ZINC FLAKE COATINGS

EN STANDARTLARI:

1. EN 10219-1: COLD FORMED WELDED STRUCTURAL HOLLOW SECTIONS OF NON-ALLOY AND FINE GRAIN STEELS PART 1: TECHNICAL DELIVERY REQUIREMENTS
2. EN 10219-2: COLD FORMED WELDED STRUCTURAL HOLLOW SECTIONS OF NON-ALLOY AND FINE GRAIN STEELS PART 2: TOLERANCES, DIMENSIONS AND SECTIONAL PROPERTIES

ASTM STANDARTLARI:

1. A29/A29M-99e1 Standard Specification for Steel Bars, Carbon and Alloy, Hot-Wrought and Cold-Finished, General Requirements
2. D2794-93 Standard Test Method for Resistance of Organic Coatings to the Effects of Rapid Deformation (Impact)
3. D3359-02 Standard Test Methods for Measuring Adhesion by Tape Test